‘Defund the police’. Deze ‘catchy’ slogan werd in 2020 in de nasleep van het overlijden van George Floyd in Minneapolis vaak gescandeerd. De boodschap van deze beweging – geïnspireerd door Alex Vitale – is duidelijk: afgelopen decennia werd in de VS heel wat geld geïnvesteerd in politie, hervormingen werden doorgevoerd en weinig is veranderd. Aanhangers pleiten ervoor om de middelen die vandaag worden gespendeerd aan een eerder reactieve politie te heroriënteren naar domeinen zoals huisvesting, onderwijs, werkloosheid,… vanuit de overtuiging dat investeren sociale en preventieve zorg meer effect zal hebben op de veiligheid en de leefbaarheid van iedereen.

Zonder dit politieabolitionisme te verdedigen gaan we in deze studiedag op zoek naar de betekenis ervan. Enerzijds wijst de slogan op een aan de gang zijnde legitimiteitscrisis bij bepaalde groepen in de samenleving. Anderzijds wordt de vraag gesteld of de politie wel altijd een geschikte actor is om bepaalde veiligheidsproblemen aan te pakken.

De kerntaak van de politie is veiligheid brengen, maar is de politie even competent in het handelen t.a.v. mensen in precaire situaties en wat zijn de gevolgen van ondeskundig optreden? Een groot deel van de politie-interventies is gelinkt aan sociale problematieken. Is het te overwegen om in deze situaties experts te betrekken in de eerste lijn?  Zouden we bij het behandelen van een oproep voor een incident met vb. een psychiatrische patiënt meteen een mobiel psychiatrisch crisisteam kunnen betrekken? Dit met het oog op een deskundige benadering die kansen op herstel maximaliseren.

Na een aantal theoretische bijdragen en toelichten van goede praktijken, gaan we na een verkwikkende broodjeslunch in workshops op zoek naar positieve acties. Binnen 4 verschillende casussen waarin politie in aanraking komt met mensen in  kwetsbare posities zoals verslavingsproblematiek, daklozen, mentale gezondheidsproblemen, intrafamiliaal geweld en kwetsbare jongeren, gaan we op zoek naar antwoord op 4 vragen: : (1) Hoe ervaart de ‘klant’ de politie?; (2) Waar liggen de spanningsvelden?;  (3) Wat verwachten we in de plaats?; (4) Zijn er nu al goede praktijken?